ناسوت|Nasoot

با عادت های خود چه کنیم؟
سید حسن کاظمینی
بخش نخست

یکی از معضلاتی که ما در زندگی با آن مواجه هستیم عادت های ما هستند. 

چه به این مساله واقف باشیم یا نباشیم اکثریت قریب به اتفاق رفتارهای ما از روی عادت است.

مغز با هدف جلوگیری از اتلاف انرژی یا هر چیز دیگری،  یکسری رفتارها را در موقعیت های مشابه تکرار می کنند.

تکرار یا همان عادت راحت ترین کار در موقعیت های مختلف است چرا که مغز پروژه ای دور و دراز مثل طرح مساله، ارزیابی مساله و حل آن را کوتاه تر می کند.

به عنوان مثال، صبح شروع می کنیم به یکسری کارهای تکراری و روتین اما وقتی عصر جمعه می‌شود خیلی دلگیر می شوم. چرا چون جمعه روزی است که کار روتین و تکراری نداریم که انجام بدهیم. یعنی مغز به دلیل عادت های خودش دچار سردرگمی می‌شود.

یکسری از عادتها مانع یکسری موفقیت‌های ما می‌شوند. یکسری کارها هستند که روی موفقیت‌های ما در زندگی اثر منفی یا مثبت می‌گذارند.

در کودکی ذهن من راحت‌تر عادت ها را می‌پذیرفت. مثلاً عادت به مسواک زدن. ما در کودکی برای عادت کردن نیاز به طرحواره نداریم همین که بابا گفت و ما چند بار تکرار کردیم می‌شود عادت.

اما مشکلات عادت ها در بزرگسالی است. در بزرگسالی که ما برای ایجاد یک عادت، یا تغییر در یک عادت دیگر، مشکل پیدا می‌کنیم، چرا که روتین مغز سالها پیش شکل‌گرفته است. 

وقتی خانه را ساختیم دیگر ایجاد تغییر در آن خانه شاید از دوباره ساختن آن هم سخت تر باشد.

وقتی برای تغییر، ایجاد و جایگزین کردن عادت ها چه کار باید انجام داد؟ 

باید برای آنها توجیه بسازیم. یعنی هیچ تغییر و جایگزین کردن عادت ها بدون توجیه امکان پذیر نیست.

باید رابطه ی آن عادت با وضعیت نامطلوب امروز و وضعیت مطلوبی که دوست داریم به آن وارد شویم دقیقاً تبیین و ارزیابی شود.

علاوه بر این ها، باید جایگاه آن عادت را در ارتباطات اجتماعی خود مشخص کنیم.

مثل ما یک عادتی داریم به نام سیگار کشیدن که خیلی ها برای تزک آن عادت اقدام می کنند ولی موفق نمی شوند.

این هم یک عادت به هو عادت است و هم یک عادت بیولوژیک است. امیدوارم که یک فرصتی پیش بیاید تا بطور کامل در مورد عادت بیولوژیک یا جلوه های بیولوژیک عادت ها برایتان توضیح بدهم. 

اینجا باید فرد بیاید و مواردی را برای ترک سیگار در نظر بگیرد که قبلا حتا به آن فکر نمی کرد.

باید یک ارزیابی کند که مصرف سیگار چقدر برایش هزینه دارد و تا چه حدی روی کیفیت زندگی او اثر می گذارد. 

این جا من خودم را مثال می زنم که سالها گرفتار سیگار کشیدن بودم.  

اول اینکه باید مشخص می کردم که آیا از کشیدن سیگار لذت می برم. یعنی درست همانگونه که نوشیدن یک هات چاکلت برایم لذت بخش است استعمال سیگار هم برایم لذت بخش بود؟ یا اینکه سیگار را از روی عادت و ناچاری استعمال می‌کنم. 

دوم اینکه کشیدن سیگار چقدر برایم هزینه دارد. من پنج نخ سیگار در روز می کشیدم که روی هم رفته ۵ هزار تومان هزینه برایم داشت. 

این مبلغ در سیصد و شصت و پنج روز می شد یک میلیون و هشتصد و بیست و پنج هزار تومان ناقابل که به سبد هزینه های خانوار تحمیل می شد.

حالا در کنار این سیگاری که دود می شد بعضی وقت ها یک نوشیدنی هم می خوردم وآدامس می جویدم که این دو هزینه ها را بالاتر می برد. 

در وهله ی سوم اینجا باید بررسی کنیم که با آن هزینه چه کارهایی می توان انجام داد.

خوب وقتی ارزیابی کردم دیدم می توانم نه سال تمام از سرویس های کتابخوانی طاقچه بی نهایت یا بوکاپو استفاده کنم.

چرا بوکاپو و طاقچه بی نهایت مثال زدم، چون عادت جایگزین باید برای من حیاتی باشد. 

 کسی که به مسافرت علاقه دارد می تواتد بگوید که من با این پول می توانم دوبار در سال به سفر کیش بروم و یا یک بار به سفر وان در ترکیه بروم.

نکته سوم این است که فرد باید بررسی کند که عوارض فقط هزینه های جاری آن نیست. 

غیر از پولی که به صورت مستقیم از کف می دهیم در معرض سکته و سرطان هم هستیم.

چرا دوست داریم برای تامین هزینه جهیزیه فرزندان خود از دوران کودکی هزینه کنیم اما غافل هستیم که با کشیدن سیگار زندگی را برای خانواده در آینده ی دور یا نزدیک سخت تر می کنیم.

وقتی بخاطر سکته یا سرطان در بیمارستان بشتری شدیم هزینه ی کلانی را روی دست خانواده خواهیم گذاشت و استرس شدیدی را به آنهایی که دوستشان داریم وارد خواهیم ساخت.

بنده خودم مشاهده کردم که بیماری که سکته قلبی کرده بود مبلغ پنجاه میلیون تومان هزینه روی دست خانواده خود گذاشته بود.

1️⃣ با عادت های خود چه کنیم؟

ادامه دارد...